کانی‌شناسی، بررسی سرشت ماگمایی و جایگاه زمین‌ساختی ‏پیدایش سنگ‌مادر آمفیبولیت‌های معدن سنگ آهن ‏گل‌گهر (شماره 1) سیرجان، کرمان

مجموعه معدنی گل‌گهر در 55 کیلومتری جنوب‌باختری سیرجان در پهنه دگرگونی سنندج- سیرجان جای دارد. سنگ‌های منطقه در بازة رخساره‌های شیست‌سبز و آمفیبولیت دگرگون شده‌اند. کانه‌سازی آهن (مگنتیت) به‏‌صورت توده‌ای و یا پراکنده در منطقه رخنمون دارد. متابازیت‌های منطقه به گروه‌های آمفیبولیت، اپیدوت- آمفیبولیت، اپیدوت- بیوتیت ‌آمفیبولیت و بیوتیت ‌آمفیبولیت رده‌بندی می‌شوند. برپایة تغییرات عنصرهای اصلی، فرعی و کمیاب، سنگ‌مادر آنها از نوع سنگ‌های آذرین مافیک و در بازة ترکیبی پیکروبازالت، بازالت، آندزیت‌بازالت، تراکی‌بازالت و ‌تراکی‌آندزیت بازالتی بوده است. الگوی عنصرهای نادر، غنی‌شدگی از عنصرهای لیتوفیل بزرگ یون و تهی‌شدگی از عنصرهای با شدت میدان بالا نشان می‌دهد که با ویژگی‌های بازالت‌های کمان آتشفشانی همخوانی دارد. الگوی غنی‌شدگی LREE و کمابیش مسطح HREE نیز این نکته را نشان می‌دهند. داده‌های زمین‌شیمیایی پیشنهاد می‌کنند این سنگ‌ها از گوشته‌ای تهی‌شده و آلوده به رسوب‌های قاره‌ای جدایش یافته‌اند. سن نسبی نسبت‌داده‌شده به این سنگ‌ها با چنین جایگاه زمین‌ساختی همخوانی ندارد. گمان می‌رود به‌دنبال فرورانش نئوتتیس در راستای پهنه فرورانش شمالی، سنگ‌های بازیک در تریاس بالایی جایگیری کرده‌اند. ‌داده‌های سن‌سنجی در این زمینه بسیار کارآمد خواهند بود.